زمانی که تعداد دفعات مدفوع زیاد باشد و حالت و رنگ آن تغییر کرده باشد، دچار اسهال شده‌اید که گاهی با گرفتگی و نفخ نیز می‌تواند همراه باشد. در حقیقت نشان دهنده مشکل و اختلالی در سیستم گوارش است و به عنوان یک عکس‌العمل بدنی به حساب می‌‌آید. احتمال دارد کمتر از یک هفته طول بکشد و به عنوان اسهال حاد شناخته شود. گفتنی است که چنانچه بیشتر از 2 هفته طول بکشد نشان دهنده عفونت شدید است و باید به پزشک مراجعه کنید.

مختصری در مورد اسهال

اسهال در کودکان به علت اینکه هنوز دستگاه گوارش آنها تکامل نیافته است، بیشتر اتفاق می‌افتد. البته کودکان هنوز به عادت‌های درست غذایی نرسیده‌اند. همان‌طور که می‌دانید در اسهال آب بدن به میزان بسیار زیادی از دست می‌رود و بدن دچار کم آبی می‌شود. بنابراین باید در این شرایط بسیار بیشتر از قبل مایعات مصرف کرد تا آب از دست رفته بدن به خوبی جبران شود و دفع ویروس و باکتری‌ها با کمک ادرار نیز صورت بگیرد تا روند درمان سریع‌تر انجام شود. همچنین اسهال در دو صورت حاد و مزمن وجود دارد.

علائم شایع اسهال

• تب
• حالت تهوع
• درد شکمی
• نفخ
• کم آبی بدن
• افزایش حجم مدفوع
• آبکی شدن مدفوع
• تغییر رنگ

دلایل ایجاد کننده اسهال

• عفونت ناشی از وجود ویروسی یا باکتری‌ها در مواد غذایی
• مصرف غذاهای تاریخ گذشته
• مسمومیت ناشی از مصرف مواد غذایی
• مصرف زیاد آنتی‌بیوتیک‌ها و برخی داروها
• مصرف آب آلوده
• مشکل و اختلال در جذب برخی مواد مغذی
• حساسیت یا آلرژی به وجود برخی مواد غذایی
• استفاده بیش از حد از ملین‌ها
• کولیت روده در نوزادان
• دیابت
• عادت نادرست غذایی
• استرس و فشار عصبی

انواع اسهال از نظر طب سنتی به همراه درمان

اسهال بلغمی

این نوع اسهال، حاصل رطوبت و گندیده شدن غذا در معده و ترشیده شدن آن است و به اصطلاح غذا در معده دچار تغیرات شیمیایی شده است. برای درمان آن بهتر است از ترکیب رب انار با کمی دارچین استفاده کنید. همچنین می‌توانید از ترکیب زیره سیاه و زیره سبز که قبلا در سرکه خیسانده شده است، کمک بگیرید.

اسهال صفراوی

اسهال صفراوی یا گرم به علت مصرف زیاد میوه‌های خام با طبع سرد مخصوصا در فصل تابستان می‌باشد. این میوه‌ها شامل زردآلو، آلبالو و آلوچه است. در نوع صفراوی رنگ مدفوع زرد شده و با درد و صدای شکم همراه است. اسهال صفراوی در واقع باعث کمک به دفع مواد سمی از بدن می‌شود و یک واکنش طبیعی به حساب می‌آید. چنانچه این بیشتر از چندین روز زمان ببرد، بهتر است از خشخاش، گشنیز، سنجد، سیب ترش، شیر بز، برنج، ماست، سماق، قره‌قروت بدون نمک، تخم خرفه، آبغوره و آبلیمو، عدسی، آب انار، آب ریواس و شاه‌توت استفاده کنید. همچنین مصرف بالنگ با عسل و مربا و میوه آلبالو برای دفع اسهال صفراوی موثر است. از طرفی دیگر نیز سعی کنید از مصرف شیر، آب سرد، هندوانه، خربزه، هلو و غذاهای شور و سرخ کردنی خودداری کنید.

اسهال خونی

اسهال خونی که به آن اسهال دموی نیز می‌گویند، در حقیقت ناشی از خونریزی دستگاه گوارش است و نشان‌دهنده یک عفونت یا بیماری می‌باشد. از علائم شایع آن می‌توان به درد شکم، تهوع، نفخ، غذای گوارش نیافته در مدفوع، خونریزی، بی اختیاری در مدفوع و مدفوع تیره رنگ اشاره کرد. برای درمان می‌توانید از دمنوش تخم خرفه، دمنوش گل ختمی کمک بگیرید. همچنین ترکیب تخم بارهنگ، دانه انار، پرسیاوشان و انیسون به همراه شربت آبلیمو بسیار موثر است.

راهکارهای درمانی طب سنتی

پونه کوهی

دمنوش پونه کوهی در طب سنتی کاربرد بسیار زیادی دارد. این دمنوش دارای طبع گرم و خشک است و در درمان نفخ، اسپاسم معده، اسهال و انواع اختلالات مربوط به سیستم گوارش کاربرد دارد. خوب است بدانید که پونه کوهی موجب تسریع در هضم می‌شود و از ایجاد عفونت باکتریایی جلوگیری می‌کند.

سویق سنجد

سنجد به نوعی موجب درمان اسهال در کودکان و بزرگسالان می‌شود. سویق سنجد از آسیاب خود سنجد و هسته آن حاصل می‌شود و به عنوان یکی از بهترین داروهای گیاهی برای رفع التهاب و سم از دستگاه گوارش است. خوب است بدانید که سویق سنجد، سرشار از کلسیم بوده و برای رفع آرتروز، پوکی استخوان و التهاب مفاصل کاربرد دارد.

دمنوش بومادران

بومادران به عنوان یکی از موثرترین گیاهان در درمان التهاب معده و روده، اسهال و رفع بی‌اشتهایی کاربرد دارد که این گیاه خاصیت ضد باکتری و ضد التهابی دارد و برای ضدعفونی کردن دستگاه گوارش به کار گرفته می‌شود.

عرق اسپاسم معده

عرق اسپاسم معده که حاصل ترکیب چندین گیاه متفاوت می‌باشد، برای درمان درد و سوزش معده، التهاب معده و روده استفاده می‌شود. در حقیقت عرق اسپاسم برای درمان و جلوگیری از ایجاد اسهال موثر است.

استراحت

در زمانی که به بیماری اسهال مبتلا هستید، باید به اندازه کافی استراحت کنید و مایعات از دست رفته بدن خود را جبران کنید.

رژیم غذایی

سعی کنید در زمانی که به اسهال مبتلا هستید از رژیم غذایی مناسب کمک بگیرید تا بدن ضعیف نشود و شرایط برای ایجاد بیماری‌های بعدی فراهم نشود. در این موقع می‌توانید از سوپ برنج کته، سیب زمینی آبپز و موز کمک بگیرید.

سیب

سیب را به صورت رنده یا له مانند مصرف کنید. وجود ویتامین در سیب موجب می‌شود بدن شما ضعیف نشود.

آب‌رسانی

آب‌رسانی در اسهال بسیار مهم است و به آب از دست رفته در هنگام اسهال بسیار کمک می‌کند. کم آبی در کودکان و بزرگسالان می‌تواند به عنوان یک خطر جدی تلقی شود.

نکته: در هنگام آبرسانی توجه داشته باشید از الکل، شیر، موادسودازا، نوشیدنی‌های گازدار یا دارای کافئین استفاده نکنید.

پروبیوتیک

پروبیوتیک‌ها در حقیقت همان باکتری‌های مفیدی هستند که در دستگاه گوارش انسان‌ها موجب تسریع در هضم مواد غذایی می‌شوند. در واقع همان میکروارگانیسم‌هایی هستند که در مواد غذایی متفاوتی مانند پنیر، چغندر، شکلات تلخ، زیتون سبز، خیارشور، خمیر مایه، کامبوچا، ماست و غیره یافت می‌شوند.

راهکارهای درمانی دیگر

• چای زیره نیز به تنهایی یا با چند برگ گشنیز به عنوان یک روش درمانی در هنگام اسهال در طب سنتی به کار می‌رود.
• جوشانده هل نیز می‌تواند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کند و فرایند درمان اسهال را تسریع ببخشد.
• در صورتی که به اسهال مزمن مبتلا هستید، می‌توانید از ترکیب نعنا به همراه چند قطره آبلیمو تازه و مقداری عسل کمک بگیرید.
• ترکیب زیره و دارچین به همراه مدار کمی زنجبیل می‌تواند در درمان اسهال بسیار موثر باشد.
• کته زیره به همراه ماست و زردچوبه بسیار موثر است و نه تنها به جبران آب کمک می‌کند، بلکه می‌تواند مواد مغذی و مورد نیاز بدن را تامین کند و به شما انرژی ببخشد.
• خاکشیر به عنوان یکی از بهترین گیاهان در طب سنتی استفاده می‌شود و یکی از کاربردهای آن بهبود عملکرد دستگاه گوارش و معده است.

مالکیت معنوی مجله سلامت پلاس (healthplusmag.ir) علامت تجاری ناشر است. سایر علائم تجاری مورد استفاده در این مقاله متعلق به دارندگان علامت تجاری مربوطه می باشد. ناشر وابسته یا مرتبط با دارندگان علامت تجاری نیست، و توسط دارندگان علامت تجاری حمایت، تایید یا ایجاد نشده است، مگر اینکه خلاف آن ذکر شده باشد و هیچ ادعایی از سوی ناشر نسبت به حقوق مربوط به علائم تجاری شخص ثالث وجود ندارد.