علت نفخ در بارداری

احتمال نفخ در بارداری برای همه خانم‌ها وجود دارد، این حالت می‌تواند به دلیل تغییرات هورمونی و همچنین تغییر روند هضم و حرکات روده ایجاد شده باشد.

• دسته بندی: پیشگیری و درمان
• تاریخ انتشار: 1403/07/11
• زمان مطالعه: 5 دقیقه

نفخ در بارداری

احتمال نفخ در بارداری برای همه خانم‌ها وجود دارد، این حالت می‌تواند به دلیل تغییرات هورمونی و همچنین تغییر روند هضم و حرکات روده ایجاد شده باشد.

در این مواقع احساس می‌کنید که شکم شما باد کرده است. اگر این عارضه همراه با یبوست، سندرم تحریک پذیر روده و اسهال باشد، نفخ را به عنوان یک اختلال عملکرد روده (FBD) تشخیص می‌دهند.

طبق گزارشاتی که از خانم‌های باردار در دسترس است، نیمی از آنها از نفخ در بارداری شکایت دارند.

علت نفخ در بارداری

همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم احتمالا یکی از دلایل این عارضه در بارداری تغییرات هورمونی است. هورمون‌های بارداری مانع از انقباض رحم می‌شود.

علاوه بر این ماهیچه‌های گوارشی شل می‌شود و روند هضم را نیز کند می‌کند. این هورمون پروژسترون است که روند هضم را با شل شدن بافت ماهیچه دستگاه گوارش کند می‌کند و در نهایت به مواد مغذی غذایی که میل می‌کنید زمان بیشتری داده می‌شود تا وارد جریان خون شود و در نهایت به کودک نیز برسد.

این حالت می‌تواند منجر به یبوست شود که چالشی برای خانم‌های باردار است. ایجاد یبوست باعث می‌شود که احساس نفخ داشته باشید.

معمولا نفخ در بارداری در سه ماهه اول ایجاد شده و در سه ماهه سوم بارداری با شروع ۲۹ هفتگی بدتر می‌شود؛ زیرا جنین رشد کرده و فضای بیشتری را در رحم می‌گیرد و به اندام‌های اطراف نیز فشار وارد می‌کند.

خانم‌هایی که قبل از بارداری مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر بوده‌اند، ممکن است متوجه شوند که در بارداری این وضعیت بدتر یا بیشتر می‌شود.

این عارضه منجر به درد مکرر شکم، نفخ، یبوست، اسهال و سایر علائم می‌شود. همچنین لازم به ذکر است که نفخ نشانه مهم رشد بیش از حد باکتری‌های روده کوچک است که امکان ایجاد آن در هر فردی وجود دارد.

درمان خانگی نفخ در بارداری

برخی داروهای بدون نسخه از جمله مکمل‌های پروبیوتیک و ملین را مفید و موثر می‌دانند؛ اما پزشک توصیه به استفاده از ملین‌ها و داروهای بدون نسخه به خانم‌های باردار نمی‌کند.

طی بارداری نباید دارو، مکمل یا حتی داروهای گیاهی را بدون مشورت با پزشک مصرف کنید. یکی از مهم‌ترین روش‌های درمانی برای نفخ شکم در بارداری جلوگیری و رفع یبوست است. به همین منظور باید به این موارد توجه داشته باشید:

• حداقل ۸ لیوان آب در طی روز بنوشید.

• میوه‌های تازه، میوه خشک و غلات بیشتری میل کنید.

• باید روزانه فعالیت بدنی منظم داشته باشید.

• مصرف فیبر را به تدریج در برنامه غذایی خود افزایش دهید.

درمان دارویی

معمولا درمان دارویی برای نفخ شکم در بارداری ضروری نیست. با کمی تغییر در رژیم غذایی می‌توانید نفخ در بارداری را کنترل کنید. زمانی که با چنین مشکلی به پزشک معالج خود مراجعه می‌کنید چنین مواردی را انجام می‌دهد:

• علائم مادر را مورد بررسی قرار می‌دهد و نفخ قبل از بارداری و در بارداری را با توجه به ذکر علائم مادر مقایسه می‌کند.

• پس از بررسی علائم تعیین می‌شود که آیا خانم باردار نیاز به درمان دارد یا خیر.

• در صورت نیاز برای رفع یبوست در بارداری، دارو تجویز می‌شود.

• در صورتی که رشد بیش اندازه باکتری در روده وجود داشته باشد، آنتی بیوتیک تجویز می‌شود.

آیا راهکاری برای پیشگیری وجود دارد؟

معمولا چنین نکاتی برای جلوگیری از نفخ در بارداری توصیه می‌شود:

• وعده‌های غذایی کوچک؛ اما به طور مکرر میل کنید.

• رژیم غذایی متعادل و سرشار از میوه‌های تازه، غلات کامل، سبزیجات و… دیگر مواد غذایی سرشار از فیبر مصرف کنید.

• از مصرف کافئین خودداری کنید.

• از مواد غذایی که باعث ایجاد نفخ شکم در بارداری می‌شوند مانند حبوبات، کلم، گل کلم و… خودداری کنید.

• تا حد امکان همراه با غذا مایعات میل نکنید، سعی کنید مایعات بین هر وعده غذایی بنوشید.

• از مصرف الکل خودداری کنید.

• روزانه بین ۸ تا ۱۰ لیوان طی روز آب بنوشید.

• باید طی روز فعالیت بدنی منظم داشته باشید.

• نباید قبل از خوابیدن چیزی میل کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

احتمال نفخ در بارداری برای همه خانم‌های باردار وجود دارد و معمولا مشکل ساز نیست. با این حال در برخی از مواقع نادر می‌تواند ناشی از مشکلی جدی باشد. اگر به طور مداوم نفخ دارید و همراه با چنین علائمی است، نیاز به مراجعه به پزشک دارید:

• علائم کم خونی مانند سرگیجه و خستگی

• کاهش وزن

• درد در سمت راست بالای شکم

• حالت تهوع، اسهال یا هر دو موارد به صورت مکرر

نفخ تا چه مدت ادامه دارد؟

هرچه از زمان بارداری می‌گذرد، احتمالا احساس نفخ بدتر می‌شود؛ زیرا رحم در حال بزرگ‌تر شدن است و به معده و روده فشار وارد می‌کند. چنین شرایطی ممکن است کمی برای شما دردناک باشد؛ اما شرایط خطرناکی برای شما نیست.

 چه غذاهایی باعث نفخ در بارداری می‌شوند؟

 مواد غذایی که بیشتر منجر به نفخ می‌شوند به شرح زیر است:

• کلم بروکلی

• کلم بروکسل

• گل کلم

• پیاز

• لوبیا

• غذاهای شیرین

• غذاهای تند

• غذاهای چرب یا سرخ شده

به طور کلی غذاهایی که قبل از بارداری باعث نفخ شما شده است، خودداری کنید چرا که طی این مدت باعث نفخ بیشتری در شما خواهد شد.

آیا نفخ بر جنین تاثیر می‌گذارد؟

نفخ هیچ تاثیر بدی روی کودک شما نمی‌گذارد، نگران این مسئله نباشید. تنها شاید این وضعیت برای شما آزاردهنده باشد؛ اما مشکلی برای کودک ایجاد نخواهد کرد.

توصیه می‌شود مواد مغذی توصیه شده توسط پزشک را مصرف کنید و از غذاهایی که باعث نفخ می‌شوند تا حد امکان خودداری کنید تا بارداری راحت‌تری را سپری کنید.

نفخ در بارداری و جنسیت جنین

هیچ ارتباطی بین نفخ و جنسیت جنین وجود ندارد. این حالت بخشی از روند طبیعی در بارداری بوده که قابل کنترل است، جنین هر جنسیتی که داشته باشد شما تغییرات هورمونی و چنین علائمی خواهید داشت.

هرچه از زمان بارداری می‌گذرد، احتمالا احساس نفخ بدتر می‌شود؛ زیرا رحم در حال بزرگ‌تر شدن است.