علت خستگی و بی حالی مداوم و همیشگی

خستگی و بی حالی مداوم از علائم رایج بسیاری از بیماری ها هستند. در برخی موارد، خستگی ممکن است از بیماری هایی مانند دیابت، بیماری قلبی یا یک اختلال خود ایمنی ناشی شود. در موارد دیگر، مانند سرطان، خستگی و EDS می‌تواند ناشی از بیماری و عوارض جانبی درمان‌های آن باشد.

• دسته بندی: آشنایی با بیماری
• تاریخ انتشار: 1403/07/26
• زمان مطالعه: 27 دقیقه

علت خستگی و بی حالی مداوم و همیشگی

چرا من همیشه خسته ام؟

اگر به طور مداوم احساس خستگی و بی حالی می کنید و به دنبال راه حلی برای بر طرف کردن علت خستگی هستید، به شما پیشنهاد می کنیم این مقاله را مطالعه کنید.

طبق تحقیقات، بیش از یک سوم کارگران آمریکایی دچار خستگی مفرط هستند. از هر پنج بزرگسال، یک نفر حداقل سه روز در هفته، در طول روز دچار خواب‌آلودگی بیش از حد (EDS) می‌شود.

اگرچه ممکن است در این روزگار همیشه خسته بودن عادی به نظر برسد، اما اینگونه نیست. در صورت برطرف نشدن خستگی، مشکل باید توسط یک متخصص حوزه پزشکی ارزیابی شود.

خستگی – کمبود انرژی جسمی یا ذهنی – می تواند ناشی از سبک زندگی، بیماری، اختلالات خواب یا مشکلات سلامت روان باشد. استرس مزمن، کمبودهای تغذیه ای، افسردگی و آپنه خواب تنها چند دلیل بالقوه برای احساس خستگی مفرط هستند.

علائم خستگی و بی حالی مداوم

خواب آلودگی بیش از حد در روز (EDS) و کم خوابی می تواند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت داشته باشد. اغلب اوقات، خستگی به بیماری جدی مانند سرطان مرتبط نیست. اما می تواند نشانه ای از مشکلات مهم سلامتی یا مرتبط با خطرات و مشکلات دیگر باشد.

به عنوان مثال، پایین بودن کیفیت خواب می‌تواند احتمال به خواب رفتن در حین رانندگی را افزایش دهد یا منجر به عدم تعادل هورمونی، افزایش وزن یا درد مزمن شود.

کم خوابی می تواند کیفیت زندگی را مختل کند. برخی از علائم کم خوابی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• دست و پا چلفتی بودن و حرکات ناجور

• افسردگی

• مشکل در یادگیری

• خواب آلودگی

• خستگی

• فراموشی

• افزایش میل به کربوهیدرات

• تحریک پذیری

• علاقه کمتر به رابطه جنسی

• از دست دادن انگیزه

•  بد خلقی

• مشکل در تمرکز

•  افزایش وزن

علائم خستگی مداوم که باید مراقب باشید

اگر خستگی شما با موارد زیر همراه است فوراً با ارائه دهنده خدمات درمانی خود تماس بگیرید:

• سرگیجه

• ضربان قلب نامنظم

• دفع ادرار کمتر

• درد بالای شکم

• تنگی نفس

• سردردهای شدید

• تورم دست ها، پاها یا مچ پا

• تغییرات بینایی

علل خستگی مداوم و بی حالی

یک یا دو شب کم خوابی، استرس شدید، یا فعالیت بیش از حد معمول می تواند تقریباً این شرایط را برای هر کسی ایجاد کند. در شرایط عادی، احتمالاً علت خستگی و بی حالی یکی موارد زیر است:

• عوامل سبک زندگی

• علل شایع پزشکی

• اختلالات خواب

• عوارض دارویی

عوامل سبک زندگی

علت خستگی و بی حالی می تواند ناشی از جنبه های مختلف سبک زندگی باشد. عوامل سبک زندگی تاثیر زیادی بر خواب آلودگی روزانه (EDS) و سطح انرژی دارند.

می توانید با صحبت کردن با یک ارائه دهنده خدمات درمانی درباره موارد زیر، تاثیر این جنبه ها را بررسی کنید:

• رژیم غذایی

• عادات خواب

• سبک زندگی کم تحرک

• فعالیت بیش از حد

• برنامه کاری

• میزان استرس

رژیم غذایی

بدن بیشتر انرژی خود را از غذا دریافت می کند. نداشتن یک رژیم غذایی متعادل یا حذف وعده های غذایی می تواند منجر به تغذیه نامناسب و در نتیجه خستگی بیشتر شود.

برخی از دلایل خواب آلودگی مفرط مرتبط با رژیم غذایی عبارتند از:

• کمبود ویتامین و مواد معدنی به ویژه آهن، ویتامین B12 و ویتامین D4

• تغییرات در سطح قند خون که توانایی بدن در انتقال انرژی به سلول هایش را محدود می کند

• مصرف زیاد الکل

• مصرف بیش از حد کافئین

تغییرات ساده در رژیم غذایی یا مکمل های غذایی به کاهش EDS و خستگی و بی حالی مداوم کمک می کند.

عادات بد خواب

تاثیر عادات خواب ممکن است واضح به نظر برسند، اما شاید علت کمبود خواب باشد. بهبود عادات خواب می تواند به بهبود میزان و کیفیت خواب کمک کند.

عادات نامناسب خواب عبارتند از:

• استراحت نکردن به اندازه کافی و مورد نیاز در هر مرحله از زندگی

• خوابیدن در محیط گرم، پر سر و صدا یا ناراحت کننده

• نداشتن یک برنامه روتین قبل از خواب برای به خواب رفتن

• ورزش کردن چند ساعت پیش از خواب

• چرت زدن در اواخر روز

انتخاب یک روال خواب و محیط خواب بهتر در کاهش علائم خستگی موثر می باشد.

ورزش و فعالیت بیش از حد

ورزش بیش از حد یا کار کشیدن بیش از حد از خود به روش‌های دیگر می‌تواند آن قدر بدن را فرسوده کند که نتواند یک شبه بهبود یابد. در نتیجه احساس خستگی و بی حالی مداوم خواهید داشت یا داشتن خواب راحت برایتان سخت خواهد شد.

علائم دیگر ناشی از فعالیت بیش از حد، عبارتند از:

• کاهش توانایی در انجام کار

• افسردگی یا نوسانات خلقی

• دردناک و سنگین بودن اندام ها

• صدمات ناشی از استفاده بیش از حد

• اغلب بیمار بودن

• اضطراب

• کاهش وزن ناخواسته

کاهش ورزش، یا یک یا دو هفته استراحت برای ریکاوری، EDS و مشکلات خواب را از بین می برد.

استرس

استرس روانی می تواند تا حد زیادی بر مدت زمان و کیفیت خواب تأثیر بگذارد. حتی بدتر از آن، کمبود خواب می‌تواند استرس را تشدید کند. یک نظرسنجی از 1950 بزرگسال توسط انجمن روانشناسی آمریکا نشان داد که:

• استرس 43 درصد از بزرگسالان را در شب بیدار نگه داشته است.

• 21 درصد پس از نخوابیدن کافی، استرس بیشتری داشتند.

• در میان افرادی که سطح استرس بالاتری داشتند، 45 درصد از آنها گفتند که نخوابیدن باعث افزایش استرس آنها می شود.

• 37 درصد از این افراد به دلیل استرس احساس خستگی مفرط یا متوسط داشته اند.

یک مطالعه در سال 2020 نشان داد که داشتن خواب خوب شبانه به افراد کمک می کند تا احساسات مثبت خود را در روبرو شدن با یک رویداد استرس زا حفظ کنند و از تجربیات مثبت بیشتر لذت ببرند.

کاهش سطح استرس یا یادگیری نحوه مدیریت بهتر استرس در کاهش خستگی و EDS موثر است. اگر به تنهایی قادر به انجام این کار نیستید، با ارائه دهنده خدمات درمانی خود صحبت کنید.

سبک زندگی غیر فعال یا کم تحرک

بی تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی زیاد احتمال خواب ناآرام و بی کیفیت را افزایش می دهد. خروپف و مکث های کوتاه، این مشکل را تشدید می کند. سایر عوامل بی تحرکی مرتبط با مشکلات خواب عبارتند از:

• افسردگی شدید

• سندرم متابولیک شدید

• مدت زمان تماشای صفحه نمایش و قرار گرفتن در معرض نور دستگاه ها

تحقیقات نشان می دهد که فعالیت بدنی بیشتر باعث بهبود کیفیت خواب می شود.

در یک مطالعه انجام شده بر روی 41 نفر که برخی از آنها حداقل 150 دقیقه ورزش متوسط ​​تا شدید را هر هفته به مدت شش ماه انجام می دادند، بی خوابی، افسردگی و اضطراب در میان این افراد، نسبت به کسانی که ورزش نمی کردند، کمتر گزارش شده بود.

شایع ترین علت پزشکی خستگی و بی حالی مداوم

خستگی، ضعف عمومی و احساس خواب آلودگی از علائم مرتبط با بسیاری از بیماری ها هستند. علائم EDS ممکن است به دلایل زمینه ای زیر مرتبط باشند:

• کم خونی

• بیماری خودایمنی

• سرطان

• سندرم خستگی مزمن

• بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)

• افسردگی

• دیابت

• فیبرومیالژیا

• بیماری قلبی

• عفونت

• یائسگی

• بارداری

• بیماری تیروئید

این مشکلات بر سطح انرژی شما تأثیر می گذارند و به دلایل مختلف منجر به خستگی و بی حالی مداوم می شوند. سطح انرژی در اثر عوارض درمان نیز تغییر می کند، همانطور که اغلب در مورد سرطان و شیمی درمانی اینگونه است.

کم خونی

کم خونی عارضه ای است که باعث کمتر شدن گلبول های قرمز یا کاهش عملکرد گلبول های موجود شود. این عارضه در توانایی گلبول های قرمز برای رساندن اکسیژن به تمام اندام های بدن اختلال ایجاد می کند.

علائم شایع عبارتند از:

• احساس ضعف یا خستگی

• سردرد

• مشکلات تمرکز یا تفکر

• تحریک پذیری

• از دست دادن اشتها

• بی حسی و گزگز دست و پا

شایع ترین نوع کم خونی ناشی از کمبود آهن است. دلایل دیگری نیز وجود دارد، از اختلالات خونی ارثی و بیماری های مزمن گرفته تا شرایط موقتی مانند بارداری.

یک ارائه دهنده خدمات درمانی می تواند بیشتر اشکال کم خونی را از طریق آزمایش خون تشخیص دهد. درمان‌ها می‌توانند از تغییرات ساده در رژیم غذایی تا اقدامات جدی‌تر مانند ترانسفیوژن گلبول قرمز متفاوت باشند.

بیماری خودایمنی

در بیماری های خودایمنی، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فرآیندهای خود حمله می کند. این می تواند منجر به آسیب به بافت و التهاب مزمن شود.

موارد زیر نمونه هایی از این بیماری ها هستند:

• روماتیسم مفصلی

• لوپوس

• اسکلروز چندگانه یا ام اس

• سندرم شوگرن

• بیماری التهابی روده

این عارضه ها اغلب باعث خستگی و بی حالی مداوم می شوند. آنها ممکن است در تامین اکسیژن و مواد مغذی بدن اختلال ایجاد کرده و متابولیسم و ​​سیستم عصبی را مختل کنند. احتمال عدم تعادل در سیتوکین های موثر در تنظیم خلق و خو و خواب نیز وجود دارد.

آزمایش خون، همراه با تصویربرداری مانند اشعه ایکس، می تواند به تشخیص این اختلال کمک کند. درمان اغلب شامل دارو برای مدیریت علائم و کنترل بهتر وضعیت سیستم ایمنی است.

سندرم خستگی مزمن

سندرم خستگی مزمن (آنسفالومیلیت میالژیک یا ME/CFS) باعث خستگی و بی حالی مداوم می شود. خستگی ناشی از آن با استراحت بهتر نشده و اغلب علائمی شبیه آنفولانزا و نوعی”مه مغزی” دارد.

خستگی افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن حتی با کمی فعالیت بدتر می شود. این شرایط تأثیرات جدی بر زندگی روزمره افراد مبتلا به ME/CFS خواهد گذاشت.

علل احتمالی سندرم خستگی مزمن ناشناخته است. در برخی افراد، این بیماری در اثر عفونت یا استرس مزمن ایجاد می شود. همچنین ممکن است ناشی از یک پاسخ خودایمنی باشد.

در تحقیقات انجام شده، تعدادی از علل احتمالی خستگی در ME/CFS به صورت زیر عنوان شده است:

• عفونت طولانی مدت

• اختلالات خواب

• مشکلات مرتبط با سیتوکین و فعالیت التهابی

ابتلا به ME/CFS پس از تجربه خستگی شدید و غیرقابل توضیح حداقل به مدت شش ماه تشخیص داده می شود. حتی در آن زمان نیز تشخیص ME/CFS دشوار است. ممکن است تشخیص زمان زیادی طول بکشد.

این اختلال با ترکیبی از داروهای ضد ویروسی و ضد افسردگی درمان می شود. برخی علائم خاص با داروهای خواب و سایر داروها یا مکمل های غذایی درمان می شوند. درمان شناختی رفتاری نیز یک درمان رایج اما بحث برانگیز برای سندرم خستگی مزمن است.

سرطان

بیش از 80 درصد افراد مبتلا به سرطان، خستگی ناشی از سرطان را تجربه می کنند. خستگی شدید که با استراحت بهتر نمی شود، اغلب نشانه اولیه سرطان است. عوامل زیادی می توانند در خستگی و ضعف ناشی از سرطان نقش داشته باشند، از جمله:

• کم خونی یا اختلالات الکترولیتی_ الکترولیت ها مواد معدنی مهمی در بدن هستند

• تغییر سطح هورمون

• تغییر سطح سیتوکین و التهاب

• تغییرات ناشی از سرطان که بر عملکرد سلول ها تأثیر می گذارد

درمان های سرطان نیز باعث خستگی می شوند. موارد زیر نمونه هایی از این درمان ها هستند:

• شیمی درمانی

• ایمونوتراپی

• درمان هدفمند

• تابش – تشعشع

• جراحی (در طول دوره ریکاوری)

تیم پزشکی می تواند راهکارهایی را برای مقابله با خستگی ارائه دهد، بنابراین حتما آن را مطرح کنید.

افسردگی

افسردگی یک اختلال خلقی است. اغلب باعث احساس غم و اندوه و بی علاقگی نسبت به فعالیت ها می شود. احتمال بروز علائم فیزیکی مانند EDS و خستگی نیز وجود دارد.

خستگی و بی حالی مداوم به دلیل بی خوابی یا سایر مشکلات خواب در برخی از افراد افسرده باشد. تحقیقات نشان می دهد که خستگی، بی خوابی و مشکلات تمرکز ممکن است از علائم هشدار دهنده افسردگی باشند.

برخی از تغییرات بیوشیمیایی مرتبط با افسردگی، مشابه تغییراتی است که در ME/CFS مشاهده می‌شود. این امر ممکن است روزی دلیل خستگی ناشی از افسردگی و ME/CFS را مشخص کند.

افسردگی معمولا با داروهای ضد افسردگی درمان می شود. اگر احتمال می دهید که افسرده باشید، حتما با ارائه دهنده خدمات درمانی خود صحبت و درمان مناسب را دریافت کنید.

بیماری مزمن انسدادی ریه

بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) باعث خس خس سینه، تنگی نفس و مخاط اضافی در مجاری تنفسی می شود. این عوامل می توانند تنفس را سخت کنند. این بیماری با گذشت زمان بدتر می شود و به ویژه در میان افراد سیگاری فعلی یا گذشته شایع است.

مدت‌ها تصور می‌شد که دشواری در تنفس باعث خستگی می‌شود. برخی تحقیقات وضعیت پیچیده‌تری را نشان می‌ دهند، زیرا خستگی همیشه به تلاش برای نفس کشیدن مرتبط نیست. با درک بهتر این ارتباطات، مدیریت خستگی مرتبط با بیماری مزمن انسدادی ریه آسان‌تر می‌شود. در حال حاضر، تمرکز اصلی بر تمرینات تنفسی و عادات سبک زندگی سالم است.

دیابت

خستگی و بی حالی مداوم در افراد مبتلا به دیابت بسیار شایع است. در سال 2018، برخی از محققان حتی یک مورد جدید به نام “سندرم خستگی دیابت” را مطرح کردند.

دلایل احتمالی این خستگی عبارتند از:

• سطوح پایین قند خون، مانع از ارسال مواد مغذی به ماهیچه ها می شود

• عدم تعادل هورمونی

• عوارض جانبی درمان

• همپوشانی با سایر بیماری ها

• رژیم غذایی و سایر عوامل مرتبط با سبک زندگی

دیابت معمولاً با داروهای کنترل کننده سطح قند خون و یا انسولین، درمان می‌شود.

فیبرومیالژیا

فیبرومیالژیا یک عارضه درد مزمن است. دلیل آن اختلال در عملکرد سیستم عصبی می باشد، به طوری که با افزایش بیش از حد حساسیت به درد، کوچک ترین حس به درد یا آلوداینیا تبدیل می شود.

خستگی و EDS نیز از علائم اصلی فیبرومیالژیا هستند. این خستگی ممکن است به دلیل تغییرات بیوشیمیایی، التهاب، اختلالات و مشکلات خواب باشد.

برخی از این دلایل مشابه علت های مرتبط با ME/CFS و افسردگی است. فیبرومیالژیا اغلب با داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد تشنج و ورزش درمان می شود.

بیماری قلبی

خستگی و بی مداوم و بی سابقه، ممکن است یک علامت هشدار دهنده اولیه از نارسایی قلبی یا در موارد نادرتر بیماری عروق کرونری باشد. این بیماری ها مقدار خون غنی از اکسیژن ارسال شده به عضلات یا خود قلب را محدود می کند.

بدن باید به خوبی منابع مورد نیاز قلب و مغز را تامین کند. بنابراین خون فرستاده شده به اندام های کم اهمیت تر مانند دست ها و پاها را محدود می کند و این باعث دریافت کمتر اکسیژن در آنها می شود. به این ترتیب، انرژی شما کاهش یافته و خسته می شوید.

سایر علائم ضعف عضلات قلب و نارسایی قلبی عبارتند از:

• تنگی نفس

• ضربان قلب نامنظم، سریع یا تند

• تورم در پاها

درمان نارسایی قلبی معمولاً به دارو بستگی دارد. این داروهای قلبی شامل بتا بلوکرها، مهارکننده‌های ACE (بازدارنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین) و ادرارآورها هستند که به بدن در خارج کردن مایعات اضافی کمک می‌کنند. همچنین گاهی از قطعه درون کاشتی و جراحی مانند دفیبریلاتور، تعویض دریچه یا پیوند قلب استفاده شود.

در بیماری عروق کرونر پلاک ها شریان ها را مسدود می کنند. علائم رایج مانند علائم نارسایی قلبی، همراه با درد یا ناراحتی قفسه سینه است. درمان ها شامل داروهای استاتین و بتا بلاکر، آنژیوپلاستی و گاهی اوقات جراحی بای پس عروق کرونر می شود.

تشخیص حمله قلبی

در صورت حمله قلبی، دریافت فوری کمکهای پزشکی ضروری است. اگر شما یا شخص دیگری ناگهان دچار هر یک از این علائم شدید، با اورژانس تماس بگیرید:

• درد یا فشار قفسه سینه؛ همچنین می تواند در قسمت بالای شکم احساس شود

• دردی که به فک، گردن، کمر، یک یا هر دو بازو یا معده گسترش می یابد

• تنگی نفس

• سرگیجه یا غش

• تهوع یا استفراغ

• خستگی مفرط

عفونت ها

بیماری های عفونی اغلب همراه با خستگی هستند، مانند:

• کووید-۱۹

• آنفولانزا

• مونونوکلئوز (مونو)

اگر علائم زیر را دارید، خستگی ممکن است به دلیل چنین بیماری هایی باشد:

• تب

• اسهال

• سرفه کردن

• دردهای عضلانی

خستگی ناشی از عفونت ها معمولاً با درمان بیماری برطرف می شود. بسته به علت و شدت خستگی، ممکن است با آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد ویروسی، مدیریت علائم یا صرفاً گذشت زمان و استراحت درمان شود.

در برخی موارد، خستگی پس از درمان بیماری باقی می ماند. گاهی اوقات به آن خستگی پس از ویروس یا خستگی مداوم پس از عفونت نیز گفته می شود. در COVID-19، این عارضه اغلب سندرم پس از کووید یا کووید طولانی مدت نامیده می شود.

بیش از نیمی از افرادی که به دلیل COVID-19 در بیمارستان بستری شده اند، چندین هفته پس از ترخیص همچنان خستگی مفرط داشته اند.

برخی از محققان شروع به بررسی این موضوع کرده اند که آیا بیماری کروناویروس می تواند منجر به ME/CFS شود یا خیر، زیرا علائم طولانی مدت بسیار مشابهی داشته است.

مشخص شده است که ویروس اپشتین بار(EBV) ، عامل بیماری مونونوکلئوز عفونی، دیرتر خود را نشان داده یا پس از مدتی فعال می‌شود و باعث خستگی و سایر علائم می‌شود. این ویروس در ME/CFS و چندین بیماری خودایمنی نیز نقش دارد.

درمان خستگی پس از ویروس، به ویروس، طیف کامل علائم و آسیب های ناشی از بیماری اصلی بستگی دارد. درمان های رایج داروهای ضد ویروسی و ایمونوتراپی هستند.

یائسگی

گذار به یائسگی، که از قبل از یائسگی شروع می شود و تا مرحله اولیه پس از یائسگی ادامه می یابد، با خستگی و بی حالی مداوم همراه است:

• گرگرفتگی

• تعریق شبانه

• بی نظمی قاعدگی

• نوسانات خلقی

• سردرد

• مشکلات شناختی

خستگی ناشی از یائسگی با اختلالات خواب ناشی از گرگرفتگی و تعریق شبانه مرتبط می باشد. علل دیگر می تواند مربوط به تغییرات هورمونی، افزایش سن و استرس های مرتبط با این دوران از زندگی باشد. برخی تحقیقات دلالت بر رابطه پیچیده ای بین خستگی، یائسگی و استرس دارند.

یائسگی بیماری نیست که نیاز به درمان داشته باشد. گزینه هایی برای مدیریت علائم و راحت تر شدن شرایط وجود دارد که عبارتند از:

• درمان جایگزینی هورمون (HRT)

• داروهای ضد افسردگی SSRI مانند پاکسیل (پاروکستین) یا افکسور (ونلافاکسین) برای گرگرفتگی، تعریق شبانه و مشکلات خلقی

• ورزش، از جمله پیاده روی، شنا و یوگا

بارداری

در زمان بارداری، بدن تحت فشار زیادی قرار می گیرد و باید نیازهای زیادی را برآورده کند. این شرایط منجر به خستگی و بی حالی مداوم بدن می شود. این خستگی در سه ماهه اول و سوم شایع تر و به طور معمول شدیدتر است، اما برخی از افراد در تمام طول بارداری خود خسته هستند.

علل خستگی ناشی از بارداری عبارتند از:

• انرژی مورد نیاز برای ایجاد جفت و تغذیه نوزاد

• افزایش متابولیسم

• تغییرات هورمونی

• قند خون پایین

• فشار خون پایین

• تغییرات گوارشی

• فشار

• اختلال در خواب به دلیل درد، نیاز به ادرار کردن در طول شب

طبق برخی تحقیقات، تمرینات مقاومتی در کاهش خستگی ناشی از بارداری موثر هستند. راه‌های دیگر مقابله با این خستگی عبارتند از:

• استراحت زیاد

• کاهش فعالیت ها یا مسئولیت ها

• رژیم غذایی متعادل

• فعال بمانید بدون اینکه به خودتان فشار بیاورید

افزایش ناگهانی خستگی در هر مرحله از بارداری، می تواند نشانه ای از وجود یک مشکل باشد. برخی از علل احتمالی عبارتند از افسردگی، کم خونی ناشی از فقر آهن، یا دیابت بارداری.

گریوز و هاشیموتو

دو بیماری خودایمنی که می توانند به غده تیروئید آسیب بزنند: بیماری گریوز که نوعی پرکاری تیروئید و بیماری هاشیموتو که نوعی کم کاری تیروئید است. خستگی ناشی از این دو عارضه در اثر جنبه های خود ایمنی و التهابی آنهاست.

بیماری تیروئید

عدم تعادل هورمون های تیروئید می تواند باعث EDS شود و این نتیجه می تواند هم ناشی از بالابودن سطح این هورمون ها (پرکاری تیروئید) و هم پایین بودن آنها (کم کاری تیروئید) باشد.

غده تیروئید در جلوی گردن قرار دارد و هورمون های متعددی تولید می کند که در تنظیم متابولیسم و سلامت فرد تاثیر زیادی دارند.

پرکاری تیروئید

در پرکاری تیروئید، تمام فرآیندهای بدن تسریع می شود. این شرایط باعث اضطراب، ضربان قلب، لرزش دست، کاهش وزن ناخواسته و مشکلات خواب خواهد شد. همچنین احتمال تعریق بیش از حد و در نتیجه مختل شدن خواب نیز وجود دارد. مشکلات خواب می تواند دلیل خستگی و بی حالی مداوم در طول روز باشد.

در اوایل پرکاری تیروئید، ممکن است انرژی زیادی داشته باشید. با این حال، این وضعیت پایدار نیست و با ادامه بیماری، بدن تحلیل رفته و شما را خسته می کند.

درمان های پرکاری تیروئید عبارتند از:

• داروهایی مانند تاپازول (متیمازول) یا مسدود کننده های بتا

• ید رادیواکتیو که با هدف قرار دادن سلول های تولید کننده هورمون، سطح هورمون ها را کاهش می دهد

• برداشتن قسمتی از غده تیروئید یا تمام آن با جراحی

جراحی و درمان باید معمولاً سطح هورمون تیروئید را کاهش می دهد. این بدان معناست که برای حفظ سطح هورمون در حد مناسب باید هورمون های مصنوعی مصرف کنید.

کم کاری تیروئید

در کم کاری تیروئید، تمام فرآیندهای بدن کند می شوند و خود این کندی باعث خستگی می شود.

علائم دیگر عبارتند از:

• افزایش وزن با وجود کاهش اشتها

• سریع دچار لرز شدن

• فشار خون بالا

• کلسترول بالا

• پوست خشک و ناخن های شکننده

• مشکلات تمرکز و حافظه

• از دست دادن علاقه به چیزهایی که قبلاً به آنها اهمیت می دادید

کم کاری تیروئید با هورمون های مصنوعی تیروئید درمان می شود.

اختلالات خواب و خستگی مداوم

خواب آلودگی بیش از حد در طول روز و خستگی از علائم اولیه اختلالات خواب هستند. موارد زیر نمونه هایی از این اختلالات هستند:

• اختلالات ریتم چرخه خواب و بیداری

• بی خوابی

• سندرم کلاین لوین

• نارکولپسی

• سندرم پای بی قرار

• آپنه خواب

اگر پزشک مشکوک به اختلال خواب باشد، در مورد مدت زمان و میزان خواب فرد سوال می کند. همچنین انجام مطالعه خواب که پلی سومنوگرافی نامیده می شود را پیشنهاد می دهد. بسیاری از اختلالات خواب پس از شناسایی با موفقیت قابل درمان هستند.

اختلالات ریتم چرخه خواب و بیداری

اختلالات مختلف ریتم چرخه خواب و بیداری باعث احساس خواب آلودگی بیش از حد در طول روز می شود. ریتم چرخه خواب و بیداری ساعت طبیعی بدن است و به هماهنگ کردن فعالیت های انسان بر اساس زمان تاریکی و روشنایی محیط اطراف او کمک می کند.

ناهماهنگی زمانبندی بدن، فرد را دچار خواب آلودگی بیش از حد در طول روز می کند. شش اختلال شایع ریتم چرخه خواب و بیداری عبارتند از:

• سندرم فاز خواب پیشرفته : ویژگی متمایز این مشکل، به خواب رفتن و بیدار شدن، معمولاً حدود 3 ساعت زودتر از زمان مورد نظر است.

• سندرم تأخیر در فاز خواب : مشابه بی خوابی، باعث مشکل در به خواب رفتن شده و بیدار شدن را بسیار سخت می کند.

• ریتم خواب و بیداری نامنظم : زمانی رخ می دهد که ریتم چرخه خواب و بیداری به طور کامل از چرخه طبیعی روز و شب خارج شود. خواب پیوسته نیست و فرد به طور کوتاه و پراکنده در طول روز می خوابد.

• جت لگ : یک اختلال ریتم چرخه خواب و بیداری موقت مرتبط با سفر در چندین منطقه زمانی است. تنظیم خودکار بدن، ممکن است برای هر منطقه زمانی که از آن عبور کردید یک روز طول بکشد.

• اختلال خواب و بیداری غیر 24 ساعته : این مشکل معمولا در افراد کم بینا رخ می دهد. چرخه خواب معمولاً کمی طولانی‌تر از حد متوسط ​​است و بنابراین هر روز ناهماهنگ‌ تر می‌شود.

• اختلال خواب شیفت کاری : خواب بد ناشی از کار در شب و خوابیدن در روز است. این اختلال می تواند منجر به افزایش تصادفات و احتمالاً افزایش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان شود.

درمان های موثر برای اختلالات ریتم شبانه روزی شامل نور درمانی، ملاتونین، آرام بخش ها یا داروهای محرک و تغییرات رفتاری است که عادات خواب شما را بهبود می بخشند.

بی خوابی

احتمالاً شناخته‌شده‌ترین اختلال خواب، بی‌خوابی است که می‌تواند به خواب رفتن، داشتن خواب پیوسته و آرام و خواب باکیفیت را سخت کند. تقریباً همه افراد گهگاه دچار بی خوابی می شوند. برای برخی، این یک مشکل مزمن است و آنها را دچار EDS و خستگی می‌کند.

بی خوابی می تواند در اثر ترکیبی از عوامل ایجاد شود، مانند:

• ژنتیک

• محیط

• کار کردن در ساعت های غیر معمول یا داشتن برنامه خواب غیرعادی

• کافئین، نیکوتین، و استفاده از سایر محرک ها

• الکل و سایر داروهای افسردگی

• داروهای غیر قانونی

• کم تحرک بودن

• سطح استرس بالا

• قرار گرفتن در معرض نور بیش از حد (مانند صفحه نمایش) نزدیک به زمان خواب

درمان های بی خوابی عبارتند از:

• رفتار درمانی- شناختی برای بهبود عادات خواب

• تغییر سبک زندگی

• داروهای آرام بخش

• نور درمانی

سندرم کلاین لوین

سندرم کلاین لوین اگرچه بسیار نادر است، اما ممکن است بزرگسالان جوان، به ویژه مردان را درگیر کند. این عارضه می تواند باعث دوره های خواب آلودگی مفرط و مکرر شود. این اپیزودها گاهی روزها، هفته ها یا حتی ماه ها ادامه دارند. میزان خستگی می تواند ناتوان کننده باشد.

این سندرم اغلب بین ساعات خواب و بیداری و ساعات مدرسه و کارهای روزانه تداخل ایجاد می کند. برخی از علائم آن شامل موارد زیر است:

• توهمات

• رفتارهای بیش از حد جنسی یا زورگویانه

• پرخوری

• اختلالات شناختی و خلقی

تنها درمان هایی که تصور می شود برای سندرم کلاین لوین مفید باشند، لیتیوم و کاربامازپین برای کمک به کوتاه کردن دوره ها و محرک ها برای کاهش EDS هستند.

حمله خواب یا خواب‌تازش یا نارکولپسی

در حمله خواب یا خواب‌تازش یا نارکولپسی، بدن قادر به تنظیم الگوهای خواب خود نیست. در زمان بیداری ممکن است ناگهان به خواب بروید و در اثر عوامل بیدارکننده از خواب بیدار شوید. نارکولپسی بیشتر در حملات EDS مشاهده می شود که در اثر آن فرد گهگاه برای مدت کوتاهی چرت می زند.

یکی دیگر از علائم اصلی حمله خواب کاتاپلکسی یا تن‌انداختگی است. کاتاپلکسی از دست دادن ناگهانی کنترل ارادی عضلات است که اغلب در اثر واکنش احساسی مانند تعجب یا خنده ایجاد می شود. در موارد خفیف، زانوها ممکن است کمانش کنند یا فک باز بماند. در موارد شدیدتر ممکن است فرد زمین بخورد و برای چند دقیقه نتواند حرکت کند.

سایر علائم حمله خواب عبارتند از:

• توهمات واضح و اغلب هشداردهنده هنگام به خواب رفتن یا بیدار شدن از خواب

• دوره های مکرر فلج خواب که در آن فرد قادر به حرکت نیست

• بیدار شدن های مکرر در شب

• انجام کارهایی در طول حملات خواب و به خاطر نیاوردن آنها

EDS مرتبط با نارکولپسی گاهی اوقات با محرک هایی مانند موارد زیر درمان می شود:

• ریتالین

• Provigil

• Nuvigil

داروی Xyrem (سدیم اکسی‌بات) هم برای درمان EDS و هم برای درمان کاتاپلکسی استفاده می شود. داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای و SSRI ها نیز ممکن است برای درمان کاتاپلکسی، توهم، فلج خواب و اختلالات خواب شبانه موثر باشند.

سندرم پای بی قرار

در اثر اختلالاتی که باعث حرکات بیش از حد هنگام خواب می شوند، خواب مختل شده و فرد در روز بعد احساس خستگی می کند. شایع ترین نوع این اختلالات، سندرم پای بی قرار (RLS) است.

این اختلال با احساس ناخوشایند در پاها و میل به حرکت دادن آنها شناخته می شود. این حالت اغلب در عصر، هنگام دراز کشیدن برای استراحت ایجاد شده و با حرکت دادن تسکین می یابد.

یک بیماری مشابه به نام سندرم حرکت دوره ای اندام (PLMS) باعث حرکات تند و ناگهانی در طول خواب می شود. این حرکات ممکن است تکراری باشند و خواب شما را مختل کنند.

داروهایی که معمولاً برای RLS تجویز می شوند عبارتند از:

• داروهای ضد تشنج : نورونتین (گاباپنتین)، لیریکا (پره گابالین)

• آگونیست های دوپامین : Requip (روپینیرول)، میراپکس (پرامیپکسول)، پچ پوستی Neupro (روتیگوتین)

• بنزودیازپین ها : کلونوپین (کلونازپام) در موارد شدید

درمان های دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ورزش منظم

• عادات خواب خوب

• پرهیز از کافئین

• استفاده از گرما، سرما، یا ماساژ برای تسکین ناراحتی پا

• تکنیک های ماساژ، طب سوزنی یا ریلکسیشن

• کاهش یا مدیریت استرس

• مکمل های آهن

آپنه خواب

آپنه خواب عارضه ای است که در آن تنفس در هنگام خواب به طور جزئی یا کامل متوقف می شود. این حالت می تواند ده ها بار در ساعت یا حتی صدها بار در شب رخ دهد. معمولا این مکث ها با یک خرخر بلند و بیدار شدن کوتاه و نفس نفس زدن همراه است.

با هر بار توقف تنفس، خواب برای مدت کوتاهی به مراحل سبک‌تر می رود. ممکن است کاملاً از خواب بیدار شوید و بدون اینکه حتی آن را به خاطر بیاورید دوباره به خواب بروید.

اختلال خواب اغلب باعث EDS و علائم مرتبط با آن می شود. سایر علائم آپنه خواب عبارتند از:

• خرناس

• خشکی دهان و گلودرد در صبح

• دندان قروچه

• سردرد در صبح

• اختلال عملکرد جنسی

• تکرر ادرار شبانه

درمان آپنه خواب شامل موارد زیر است:

استفاده از دستگاه CPAP (فشار مثبت مداوم راه هوایی) یا سایر انواع PAP در هنگام خواب

آپنه خواب بر قلب فشار وارد می کند. فشار بر قلب می تواند منجر به فشار خون بالا، کاردیومیوپاتی (بافت عضلانی بزرگ در قلب)، نارسایی قلبی، حمله قلبی و سکته شود. این امر اهمیت تشخیص و درمان مناسب آپنه خواب را بیشتر می کند.

داروهایی که باعث خواب آلودگی می شوند

EDS و خستگی و بی حالی مداوم از عوارض جانبی رایج داروها هستند. در صورت بروز خستگی و بی حالی مداو

، پزشک شما احتمالاً به بررسی داروهایی که مصرف می کنید، می پردازد. داروهایی که خستگی یکی از عوارض جانبی آنهاست، عبارتند از:

• مسکن ها : مسکن هایی مانند مواد افیونی مانند ویکودین (هیدروکودون-استامینوفن)، اکسی کانتین (اکسی کدون)

• داروهای ضد تشنج : داروهای پیشگیری کننده از تشنج مانند نورونتین (گاباپنتین) و لیریکا (پره گابالین)

• داروهای ضد افسردگی : داروهای سه حلقه ای و SSRI/SNRI از جمله الاویل (آمی تریپتیلین)، پروزاک (فلوکستین)، سیمبالتا (دولوکستین)

• ضد استفراغ : داروهای تهوع، استفراغ و بیماری حرکتی مانند درامامین (دیمن هیدرینات)، آنزمت (دولاسترون)، زیپرکسا (اولانزاپین)، رگلان (متوکلوپرامید)

• آنتی هیستامین ها : داروهای آلرژی شامل زیرتک (ستیریزین)، کلاریتین (لوراتادین)، بنادریل (دیفن هیدرامین)

• داروهای ضد روان پریشی : داروهای اسکیزوفرنی، روان پریشی در اختلال دوقطبی، افسردگی و بیماری آلزایمر از جمله ابیلیفای (اریپیپرازول)، ریسپردال (ریسپریدون)، سروکل (کوتیاپین)

• بنزودیازاپین ها : آرام بخش ها مانند لیبریوم (کلردیازپوکساید)، والیوم (دیازپام)

• داروهای فشار خون : ادرارآورها، ARB ها، مسدود کننده های کانال کلسیم، مسدود کننده های بتا شامل لازیکس (فوروسماید)، آواپرو (ایربسارتان)، کالان (verapamil HCL)، توپرولXL- (متوپرولول سوکسینات)

• شل کننده های عضلانی : از جمله سوما (کاریسوپرودول)، لورزون (کلرزوکسازون)، فلکسیریل (سیکلوبنزاپرین)

• آرام بخش ها : آرام بخش/ خواب آور غیر بنزودیازپین مانند Ambien (زولپیدم)، Sonata (zaleplon)، Lunesta (اسزوپیکلون)

• استاتین ها : به ویژه داروهای محلول در چربی از جمله لیپیتور (آتورواستاتین)، میواکور (لوواستاتین)، ویتورین (ازتیمیب/سیمواستاتین)، زوکور (سیمواستاتین)

• استروئیدها : برای التهاب، آلرژی، بیماری های پوستی، سرطان های خاص و بعد از پیوند عضو استفاده می شود. برخی از آنها ممکن است باعث بی خوابی شوند، از جمله پردنیزولون، متیل پردنیزولون، دگزامتازون

تغییرات ساده در رژیم غذایی یا مکمل های غذایی به کاهش EDS و خستگی و بی حالی مداوم کمک می کند.